واقعی‌تر از واقعی
بعد از گذشت سال‌ها از بار اولی که سرگیجه را دیده بودم، تصمیم گرفتم دوباره ببینمش چون ریزه‌کاری‌ها از یادم رفته بود. در مدح فیلم، حرفی نمانده که نزده باشند. یک اثر تروتمیز و روان و غریب. قصدم نقد فیلم نیست. این به کنار. اما آن‌هایی را نمی‌فهمم که ایراد می‌گیرند چرا اسکاتی بعد از پرت شدن مادلن، نگاهی به جسد او نینداخت؟ آن‌ها این را به اصطلاح «گاف» فیلم می‌دانند. این احتمالاً یکی از معروف‌ترین گاف‌های سینمایی‌ست! حالا پس از دیدار مجدد فیلم بعد از سال‌ها، می‌توانم جواب این عده را بدهم: اگر خودتان بودید با آن میزان علاقه نسبت به یک زن و البته با وجود ارتفاع‌هراسی، می‌رفتید ببینید چه بلایی سر زن آمده؟ می‌رفتید که سر و صورت احتمالاً له‌ولورده‌اش را تماشا کنید؟
اما به نظرم نکته‌ی مهم‌تر این است که این عده ظاهراً خبر ندارند، هیچکاک همیشه در فیلم‌هایش، لحظه‌هایی، زیرکانه و بامزه، به شما گوشزد می‌کند که دارید فیلم تماشا می‌کنید، زیاد قضیه را جدی نگیرید. فقط یکی از شواهدش لحظه‌هایی‌ست که خودش از جلوی دوربین رد می‌شود. (در همین سرگیجه هم با چیزی در دست، از جلوی دوربین می‌گذرد). شاهد دیگرش هم جمله‌ای‌ست که هیچکاک در پشت صحنه‌ی همین فیلم به کیم نواک که از او می‌خواست نقشش را برایش تشریح کند، گفت: «قضیه رو زیاد جدی نگیر کیم، این فقط یه فیلمه». این سینماست، واقعیت نیست. هر چند که به نظرم سینما از واقعیت هم واقعی‌تر است؛ چون من اگر بودم نمی‌رفتم جسد مادلن را بررسی کنم!
خیلی جالب بود… پناه بر خدا! منم نمی رفتم بررسی کنم…
خیلی هم عالی. ممنون، هم بابت کامنت، هم بابت اینکه نمی‌رفتید بررسی کنید :)))
درود ، نسبت به جایگاه فیلم و ارزش های سینمایی اون که نمیشه بحث خاصی داشت و با اینکه ممکنه در واقعیت کارهایی بکنیم که از دید خودمون یا دیگران منطقی بیاد یا تصمیم لحظه ای درستی باشه اما وقتی در همون سکانس فردی که ارتفاع هراسی داره از همچین راه پله ای بالا می ره ، جای تعجب نخواهد بود بره و نگاهی به جسد بندازه ؛ البته اینکه این سکانس رو گاف بزرگ بدونیم یا نه بحث دیگه ایه ؛ ضمنا شما بیشتر در جریان هستید که گفته می شه هیچکاک همچون برخی فیلمسازان بزرگ گاها بازیگرها رو تحت شرایط روانی سختی قرار می داده و از دید من کاملا براش جدی بوده هرچند که شاید برخی صحبت ها و رفتارهاش جدی نگرفتن رو به نمایش می ذاشته. به نظرم بیشتر می شه نتیجه گیری کرد که حتی بزرگ ترین و ظاهرا بی نقص ترین فیلم ها هم ایرادات کوجک و گاها بزرگی دارند که می شه به اونها پرداخت.
ممنون، اما آن رفتار هیچکاک با بازیگرها ربطی به ماجراهای فیلم ندارد و داستانش چیز دیگری‌ست. اتفاقاً این هم یکی از مواردی‌ست که نشان می‌دهد هیچکاک فیلم‌ها را «بهانه» قرار می‌داده. و اینکه فیلمی که هیچ ایرادی نداشته باشد، اصلاً فیلم نیست، رباتی‌ست بی‌روح! من هم هیچ‌وقت نگفتم، شاهکارها بی‌ایرادند، فقط حس کردم این گاف، گاف نیست. وگرنه فیلم گاف‌های دیگری هم می‌تواند داشته باشد.
من هم قبول دارم حدی بودن یا نبودن هیچکاک قطعا ربطی به ماجراهای فیلم نداره و بحث من بیشتر نقل قولی بود از ایشون گذاشتید ضمنا منظورم از فیلم بی نفص هم قطعا فیلمی نیست که واقعا بی نقص باشه اصلا بشر نمی تونه کار بی نقص ارائه بده و مشخصه فیلمی که حس نداشته باشه که فیلم نیست!. همین…