میگویند اگر فیلمی را دوست نداشتید، اصلاً چه نیازیست دربارهاش حرف بزنید؟ از کنارش عبور کنید، نادیدهاش بگیرید. چرا الزاماً باید دربارهی هر فیلمی نظر بدهید؟ چرا فکر میکنید حتماً باید غر بزنید؟! میگویند دربارهی فیلمهایی بنویسید که دوست دارید. چه اصراریست از بدها و بدیها بگویید؟!… اما کسی نمیگوید به هر حال آثار هنری (اگر به خیلیهاشان بشود چنین لقبی داد) خلق میشوند تا مورد قضاوت قرار بگیرند. از طرف دیگر، من اگر به عنوان مخاطبی خاص یا عام، یک ساعت و نیم یا دو ساعت از عمرم را پای فیلمی میگذارم که ارزشی ندارد، چهطور میتوانم چیزی نگویم؟ مگر دقایق عمر خریدنیست که اگر پای یک فیلم تلف شد، دوباره پول بگذارم و دو ساعت دیگر به عمرم اضافه کنم؟! خب معلوم است که گاهی نمیتوان نادیده گرفت، وگرنه من هم چندان علاقهای به غر زدن و بد گفتن از فیلمهایی که تعدادشان در سینمای ما کم هم نیست، ندارم. ترجیح میدهم نادیدهشان بگیرم. وقتم را که از سر راه نیاوردهام!
اما گیلدا را نمیتوان نادیده گرفت. هیچگاه فیلمهای امید بنکدار و کیوان علیمحمدی را دوست نداشتهام. حتی همان فیلمهای خوبشان را هم. اما هیچوقت هم دربارهشان حرفی نزدهام. ولی گیلدا آنقدر ناامیدکننده و آزاردهنده است که آدم را به حرف میآورد! جلوههای بصری اغراقشدهای که همیشه در کارهای این دو کارگردان وجود دارد (که من هیچوقت معنایش را نفهمیدم)، به همراه حاشیههای صوتی عجیب و از همه مهمتر، داستانی گنگ و کلافهکننده، فیلم تازهاکرانشدهی آنها را تبدیل به تجربهای زجرآور و خستهکننده میکند.
آیا هر تجربهای سینماست؟ هر چیزی که فیلمبرداری شد و روی پرده رفت، فیلم است؟ آیا تجربهها و نوگراییها، نباید قوانین و چارچوب خودشان را داشته باشند؟ آیا در شکستن قانونها هم نباید قانونی وجود داشته باشد؟ روایت پخشوپلا (و نه ضدروایتی که در آثار مدرن سینما درک میکنیم)، چرخاندن دوربین، صداگذاریهای روی اعصاب، دیالوگهای نامفهوم، یعنی تجربه؟ یعنی فیلم؟ یعنی سینما؟… من از کجا باید دقایق عمرم را بخرم؟
با سلام
مطمئن نیستم از کلماتم چه برداشتی می شود ولی تمام فیلمهای مشترک این دو نفر را دیده ام و فقط یک چیز می توانم بگویم:تصاویری که آنها ضبط کرده اند نه یک فیلم سینمایی (اصلا در مورد اثر هنری حرف نمی زنم!) بلکه مجموعه ای از نویزها و ناهنجاریهای تصویری و صوتی است و متاسفانه آنها گیجی و کلافگی بیننده را به حساب عمق و مفهومی بودن کارشان می گذارند.
سلام و ارادت. کاملاً و دقیقاً موافقم.